تنش های محیطی همواره به عنوان یکی از عوامل مهم محـدود کننـده رشـد و نمـو و تولیـد مثـل در گیاهـان می باشند. تنش سرمایی یکی از مهمترین نوع این تنش ها بوده که هر ساله خسارات زیادی به محصولات مختلـف گیاهی وارد می کند و به عنوان تهدیدی برای تولید پایدار محصولات گیاهی می باشد. یکی از مهم ترین عوامل انتشار و بقای گونه های گیاهی، میزان مقاومت آنها در مقابل تنش های محیطی می باشد. سالها خسارات زیادی در بخش کشاورزی و باغبانی به سبب قرار گرفتن گیاهتان در شرایط محیطی نامطلوب رخ می دهد. بسیاری از گیاهان و محصولات گیاهی به ویژه آنهایی که منشاء گرمسیری و نیمه گرمسیری دارند، در نتیجه قرار گرفتن در دماهای پایین باعث آسیب های فیزیولوژیکی در گیاهان می شود که سرمازدگی در گیاهان می گویند.
انواع سرمازدگی در گیاهان:
سرمازدگی از نظر زمان رخداد به دو نوع سرمازدگی بهاره و زمستانه تقسیم می شود.
علت اینکه خسارت سرمازدگی در سرمای دیررس بهاره بیشتر از سرمای زمستان می باشد، این است که درختان از خواب زمستانی بیدار می شوند، سرشاخه ها و شکوفه ها که بسیار حساس هستند و در ابتدای فصل تمامی بافت های جوان مملو از آب می شوند و بافت های محافظتی گیاه مانند کوتیکول موم و کوتیکول هنوز رشد زیادی ندارند و بنابراین تاثیر سرمازدگی و خسارت ناشی از آن به مراتب بیشتر از سرمای زمستان خواهد بود. سرمازدگی به طور کلی علائم متفاوتی را بر روی بخش هی مختلف گیاهان می گذارد. چروکیدگی بافت های گیاه، تغییر رنگ، افتادگی ساقه، کاهش تعداد جوانه و گل، خشک شدن شاخه، یخ زدگی پوست و بافت ها، سیاه شدن دم میوه، ایجاد ترک روی پوست از جمله علائم سرمازدگی در گیاهان می باشد.
روش های کنترل سرمازدگی در مزارع و باغات:
از انجام هر گونه عملیات خاک ورزی نظیر شخم و دیسک که موجب ایجاد خلل و فرج در خاک می شود تا پایان خطر سرمازدگی اجتناب شود. اگر خاکی مورد عملیات خاک ورزی نظیر شخم قرار گرفته شود باید از طریق فشرده کردن و آبیاری به انتقال و ذخیره گرما در آن کمک نمود و از این طریق مشکل را بهبود بخشید.
بهترین کار مرطوب کردن خاک های خشک پیش از وقوع یخبندان است به طوری که خورشید بتواند خاک را گرم نماید. حذف گیاهان پوششی نظیر علف های هرز قبل از بروز سرما در کاهش خسارت سرمازدگی تشعشعی بسیار مؤثر است. برای حذف علف های هرز بهتر است از علف کش استفاده نماییم و مطلوب است در زمان بروز سرما سطح خاک عاری از پوشش باشد.
روش های فعال در زمان بروز سرما برای مقابله با سرمازدگی استفاده از بخاری های باغی استفاده از بخاری به منظور گرم کردن موقت محیط مؤثر می باشد و بیشتر برای مبارزه با یخبندان نوع تابشی که تنها در طول شب اتفاق می افتد و تداوم شبانه روزی ندارد به کار می رود.
برنامه غذایی گیاهان برای جلوگیری از سرمازدگی:
از استفاده از کودهای ازته تا پایان خطر سرمازدگی جدا خودداری شود. برای کاهش تاثیر سرمازدگی باید پیش از بروز سرمازدگی، باید برنامه غذایی کاملی داشته باشید و از محصولاتی که حاوی اسید آمینه و جلبک دریایی است جهت افزایش مقاومت گیاهان به سرمازدگی استفاده نمود. درصورتی که پیش از بروز سرمازدگی مقاومت گیاهان افزایش پیدا نکند، می تواند باعث بروز خسارت هایی شامل یخ زدگی و از بین رفتن شکوفه ها، میوه های تازه تشکیل شده و یا سرشاخه ها شود. در این زمان جهت حلوگیری از زوال درختان و همچنین از سر گیری رشد رویشی و جبران شوک ناشی از سرمازدگی، می توان از محصولات اسید آمینه ای و حاوی جبلک دریایی استفاده نمود تا مانع از زوال کلی درخت شویم.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه سرمازدگی و راهکارهای کنترل خسارت توسط آن اینجا کلیک کنید.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.