کوددهی کلزا

مصرف کودهای پایه در زراعت کلزا به منظور افزایش تولید و بهبود کیفیت اهمیت زیادی دارد. کوددهی کلزا در مراحل مختلف رشدی می بایست متناسب با نیازهای گیاه و کمبودهای و مشکلات خاک مورد نظر برای کاشت صورت گیرد. بنابراین قبل از کاشت و مصرف کودهای مورد نیاز گیاه می بایست آزمایش خاک و بررسی نتایج آن توسط کارشناس مربوطه صورت گیرد. مطابق با نتایج بدست آمده از آزمایش خاک و کمبودها و بیش بودهای آن با برنامه ریزی درست اقدام به کوددهی و کاشت کلزا کنید.

آزمایش خاک موثر ترین روش در تامین نیاز غذایی و کودی گیاه زراعی می باشد. وقتی عناصر اصلی از قبیل ازت، فسفر، پتاسیم و گوگرد برای کلزا به اندازه کافی تامین گردد، بذور کلزا سریع تر جوانه زده و سبز می شوند و رشد و نمو خود را بهتر انجام می دهند.

گیاه کلزا از لحاظ تولید روغن، اثرات مفید در تناوب با محصولات زراعی، قابلیت گسترش در طیف وسیعی از خاک ها (از خاک های شنی تا خاک های آهکی و رسی) بسیار مورد توجه است روغن آن سرشار از پروتئین است. این روغن، تنها روغن خوراکی می باشد که دارای اسیدهای چرب گوگرددار است. كلزا در محدوده وسيعی از خاك ها رشد می كند، ولی مناسب ترين اراضی برای رشد كلزا، خاك هايی با بافت متوسط، زهكشی مناسب، مواد آلی كافی و اسيديته حدود 6/5 است. كلزا در شرايط ايستابی، سيلابی و زهكشی ضعيف زمين و اسيديته پايينتر از 5/5 نبايد كشت شود.

اهمیت مصرف کودهای پایه در زراعت کلزا:

حاصلخیزی خاک و تامین عناصر مورد نیاز کلزا تاثیر زیادی بر تولید دانه و عملکرد کمی و کیفی آن دارد. کلزا به عناصر غذایی به مقدار معین احتیاج دارد. خاک می تواند برخی از این عناصر غذایی را تامین نماید اما عناصر غذایی دیگر را بطور معمول به خاک می دهند. اگر این عناصر غذایی به اندزه کافی داده نشود، عملکرد کلزا کاهش می یابد. کلزا به ازت و گوگرد از گندم بیشتراحتیاج دارد. نیاز آن به فسفر و پتاسیم تا حدودی شبیه به گندم است.

درجه اسیدی خاک بر قابلیت دسترسی عناصر غذایی ریز مغذی مانند روی، بر و عناصر دیگر تاثیر می گذارد و دامنه درجه اسیدی خاک برای کلزا و عناصر غذایی ۶ تا۷ می باشد. در کاربرد کودها بایستی چند عامل را در نظر گرفت زیرا هدف از دادن کودها به اندازه کافی، تامین نیاز غذایی گیاه در هر مرحله از رشد است. چون گیاه در هر مرحله از رشد به اندازه متفاوت به عناصر غذایی احتیاج دارد. تعیین مقدار کود لازم، انتخاب نوع کود، زمان مصرف کود و نحوه مصرف آن در حداکثر استفاده کردن از کود ها و دستیابی به عملکرد بالا نقش موثری دارند. کمبود یا زیادی عناصر غذایی مشکلاتی را در روند رشد گیاه زراعی بوجود می آورند.

تاثیر کودهای آلی در کشت کلزا:

همچنین استفاده از کود های حیوانی بستر مناسب برای بذر و رشد و نمو ریشه و گیاه فراهم می شود. استفاده درست و صحیح از کود های دامی فواید زیادی دارد و هر نوع عدم دقت در مصرف آنها می تواند مشکلاتی برای زراعت کلزا بوجود آورد. کودهای آلی در کشت کلزا، ماده آلی نه تنها تامین کننده بخشی از نیاز گیاه به عناصر غذایی می باشد بلکه با تشدید فعالیت زیستی در خاک به چرخش بهتر مواد غذایی کمک می کند. از سویی، مصرف مواد آلی در خاک، منجر به بهبود وضعیت فیزیکی خاک نیز می گردد که این امر به نوبه خود به رشد و نمو بهتر گیاه کمک می کند. کودهای آلی می تواند منشاء حیوانی یا گیاهی یا مخلوطی از آنها را داشته باشد.

برای دریافت برنامه غذایی کلزا اینجا کلیک کنید.

نقش ازت در کشت کوددهی کلزا:

 گیاه کلزا اگر نیتروژن کافی داشته باشد، دارای برگ سبز تیره می باشد اما از آن جا که این عنصر در گیاه متحرک است، در زمان کمبود، برگ های پیرتر و ساقه ها، علایم کمبود را نشان می دهند. در مقایسه با بسیاری از گیاهان دانه ای، کلزا نیاز بیشتری به مواد غذایی برای دستیابی به عملکردهای بالا دارد به نحوی که در مقایسه با گندم، ۲۵ درصد نیتروژن، فسفر و پتاسیم بیشتر و بیش از ۲ برابر گندم، گوگرد نیاز دارد.

مقدار مصرف ازت در زراعت کلزا با توجه به عملکرد آن، محصول قبلی و مقدار ماده آلی خاک تعیین می شود. به عنوان مثال، کمبود ازت موجب سبز کمرنگ یا زرد شدن برگ ها مخصوصا برگ های پیر، کوتاه شدن گیاه و کاهش عملکرد می شود در صورتی که زیادی ازت رنگ برگ ها را سبز تیره نموده و باعث حساس شدن گیاه زراعی به خوابیدگی، حمله آفات و بیماری ها می شود و ممکن است گیاه زراعی قادر به تولید محصول نباشد.

به طور کلی نیتروژن مورد نیاز کلزا بهتر است در سه نوبت: پایه، ابتدای ساقه رفتن و قبل از مرحله گلدهی، مصرف شود. البته این نحوه تقسيط یک توصیه عمومی بوده و نتایج تحقیقات انجام شده در نقاط مختلف کشور نشان داده که فرمول های دیگر تقسیط با توجه به موقعیت اقلیمی نقاط، متفاوت عمل می نمایند.

با توجه به کمبود مواد آلی در خاکهای ایران، عدم کوددهی نیتروژن در مراحل اولیه رشد به خصوص در مناطق سرد و یا در کشت های تأخیری، باعث کاهش رشد گیاهچه کلزا شده و به دنبال آن افزایش خسارت ناشی از تنش سرما خواهد شد. بــرای کاهــش هــدرروی کــود می تــوان کـود نیتـروژن را پـس از آبیـاری اول و همـراه بـا آبیـاری دوم یـا سـوم مصرف کرد. برای کاهش هدر روی کود می توان کود نیتروژن را پس از آبیاری اول و همراه با آبیاری دوم یا سوم مصرف نمود.

نقش فسفر در کوددهی کلزا:

در کمبود فسفر رنگ ارغوانی در برگ ها گسترش می یابد و گیاه زراعی کوتاه می ماند و رشد گیاه به تاخیر می افتد در حالی که زیادی فسفر موجب کمبود عناصر ریز مغذی، مخصوصا آهن و روی می شود. کلزا دارای انشعابات ریشه زیاد با تارهای کشنده فراوان می باشد که این باعث افزایش سطح ریشه ها برای جذب فسفر از خاک می گردد. به علاوه، ریشه های کلزا، pH ریزوسفر را در شرایط کمبود فسفر کاهش می دهند. در نتیجه حلالیت فسفر و غلظت فسفر در مجاورت ریشه ها افزایش می یابد. از آن جا که فسفر در خاک تحرک ندارد در معرض آبشویی نیز قرار نمی گیرد.

کودهای فسفری بیشترین قابلیت استفاده را بلافاصله بعد از کاربرد دارند. کلزا در مراحل اولیه ی رشد به سرعت این عنصر را جذب کرده و تا هشت هفته این جذب ادامه دارد. بنابراین کود فسفر باید هم زمان با کاشت مصرف شود. کاربرد نواری و در زیر بذر کودهای فسفری در خاک های آهکی بسیار مفید است زیرا سطح تماس کرد و خاک را کاسته و سرعت تبدیل فسفر به ترکیبات با حلالیت کم را کاهش می دهد. در این حالت میزان مصرف را می توان تا نصف کاهش داد، در غیر این صورت پخش سطحی و دیسک زدن بهترین روش مصرف می باشد.

نقش پتاسیم در کوددهی کلزا:

در کمبود پتاسیم ابتدا حاشیه برگ های پیر به رنگ زرد در آمده و سپس خشک می شود و گیاه نسبت به خشکی و حمله آفات و بیماری ها حساس می گردد اما زیادی پتاسیم، کمبود منیزیم و احتمالا کلسیم را بوجود می آورد. کود های حیوانی می توانند شرایط فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک را اصلاح نمایند و ماده آلی و عناصر غذایی گیاهان را تامین کنند.

کلــزا بــرای حداکثــر رشــد و عملکــرد مطلــوب بــه مقــدار کافــی پتاســیم نیــازدارد. پتاســیم تحمــل گیــاه را در برابــر امــراض ســرما و خشــکی بیشتر می کنــد و تولیــد نشاســته و کربوهیدرات هــا را افزایــش می دهــد. پتاسـیم اسـتحکام گیـاه را افزایـش می دهـد و بـرای رشـد بهینـه، مقـدار مطلـوب آن ضروری است.

هنگامــی کــه پتاســیم بــه مقــدار کافــی در خــاک وجــود نداشــته باشــد، بایــد کودهــای پتاســیمی را مصــرف کــرد. بهتریــن روش بـرای تعییـن مقـدار پتاسـیم مـورد نیـاز کلـزا، آزمـون خـاک اسـت. در خاک‌هایی کـه میـزان پتاسـیم خـاک کـم اسـت، به دلیـل تثبیـت شـدید ممکـن اسـت در برابـر مصـرف کودهـای پتاسـیمی واکنشـی دیـده نشـود. در چنیـن خاک‌هایـی بهتـر اسـت مصـرف کودهـای پتاسـیمی به صـورت سـرک انجـام شـود. به دلیـل کم تحرکـی پتاسـیم در خـاک بهتـر اسـت مصـرف آن بـه روش نـواری و نزدیـک بـذر انجـام شـود. در صـورت مشـاهده کمبـود عناصـر ریزمغـذی در آزمـون خاک، بایسـتی نسـبت بـه مصـرف آنهـا در خـاک یـا محلولپاشـی اقـدام کـرد.

نقش گوگرد در کوددهی کلزا:

گوگـرد چهارمیـن عنصـر غذایـی مـورد نیـاز کلزا اسـت کـه بـرای رشـد کافـی و مناســب کلــزا ضــروری اســت. هــر تــن کلــزا 4 تــا 5 برابــر گنــدم گوگــرد از خــاک خــارج می کنــد. مقــدار کافــی گوگــرد به شــکل ســولفات در خــاک، به صــورت چشــمگیری رشــد رویشــی و تولیــد مــاده خشــک را افزایش می دهــد و بــا افزایــش مقــدار پروتئیــن در بذرهــا ســبب افزایــش تعــداد خورجیــن و عملکــرد بــذر می شــود. ایــن گیــاه گوگــرد را به صــورت ســولفات از خــاک جذب می کنــد. تغذیــه گوگــرد بســتگی بســیار زیــادی بــه معدنی شــدن مــواد آلـی خـاک دارد. تأمیـن گوگـرد کافـی بـرای زراعـت بـه برخـی عوامـل ماننـد مقــدار گوگــرد جذب شــده از اتمســفر و مقــدار ســولفات موجــود در آب آبیــاری بستگی دارد.

به منظور کسب اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.